لامینیت ونیر: تحول در لبخند و دندانپزشکی زیبایی
بهزاد ازند
لامینیت دندان، که به آن ونیر دندان (Dental Veneer) نیز گفته میشود، پوستههای نازک و سفارشیسازی شدهای هستند که برای پوشاندن سطح جلویی دندانها استفاده میشوند. هدف اصلی از نصب لامینیت، بهبود زیبایی طرح لبخند از طریق اصلاح رنگ، شکل، اندازه، یا طول دندانها است.
۱. کاربردهای اصلی لامینیت ونیر
لامینیتها یک راهحل زیبایی پرکاربرد و کم تهاجمی برای اصلاح مشکلات زیر هستند:
- تغییر رنگ دندانها: پوشاندن لکههای مقاوم، تیرگیها یا بد رنگیهایی که با روش بلیچینگ (سفید کردن) از بین نمیروند.
- اصلاح بدشکلی: اصلاح دندانهایی که شکل غیرطبیعی دارند، کوچک یا کوتاه هستند، یا دارای نقصهای ساختاریاند.
- بستن فاصله بین دندانها (دیاستما): ونیرها میتوانند فاصلههای کوچک و ناخواسته بین دندانها را به سرعت پر کنند.
- ترمیم شکستگی و لب پریدگی: پوشاندن دندانهایی که به دلیل ضربه یا سایش لب پر شده یا شکسته شدهاند.
- اصلاح نامرتبیهای خفیف: برای رفع کجیها یا نامنظمیهای بسیار جزئی دندانها، به عنوان جایگزینی سریعتر برای ارتودنسی در موارد خاص.
۲. انواع اصلی لامینیت ونیر
دو نوع اصلی از ونیرهای دندانی وجود دارد که در جنس ماده، روش نصب و طول عمر تفاوت دارند:
الف) لامینیت سرامیکی (پرسلنی)
- جنس: پوستههای بسیار نازک ساخته شده از پرسلن (چینی).
- نصب: معمولاً به تراشیدن مقدار کمی از مینای دندان نیاز دارند. در لابراتوار دندانپزشکی ساخته شده و سپس روی دندانها چسبانده میشوند.
- مزایا: مقاومت بسیار بالا در برابر لکه و تغییر رنگ، شفافیت (Translucency) بسیار شبیه به مینای دندان طبیعی و طول عمر بیشتر (معمولاً ۱۰ تا ۱۵ سال).
ب) ونیر کامپوزیت (Composite Veneer)
- جنس: از ماده رزین کامپوزیت (مادهای شبیه به مواد پرکردن دندان) ساخته میشوند.
- نصب: مستقیماً در مطب دندانپزشکی توسط دندانپزشک، لایه به لایه روی دندان قرار داده شده و شکل داده میشوند. معمولاً نیاز به تراش کمتری از دندان دارند و در برخی موارد بدون تراش انجام میشوند.
- مزایا: هزینه کمتر، انجام در یک جلسه و قابلیت ترمیم آسانتر در صورت آسیب دیدن. طول عمر کمتری (معمولاً ۵ تا ۱۰ سال) دارند.
۳. مراحل نصب لامینیت سرامیکی (رایجترین نوع)
این روند معمولاً در دو یا سه جلسه درمانی تکمیل میشود:
- مشاوره و طراحی لبخند: دندانپزشک وضعیت دندانها و فک را ارزیابی کرده و انتظارات بیمار را بررسی میکند. در این مرحله، طرح نهایی ونیرها (شکل، رنگ و اندازه) مشخص میشود.
- آمادهسازی دندان: به منظور ایجاد فضای کافی برای قرارگیری ونیرها، دندانپزشک مقدار بسیار کمی (معمولاً حدود ۰.۵ میلیمتر) از مینای سطح جلویی دندان را تراش میدهد.
- قالبگیری: پس از تراش، از دندانها قالبگیری میشود تا به لابراتوار برای ساخت ونیرهای سفارشی ارسال گردد. ممکن است در این مدت از ونیرهای موقت استفاده شود.
- باندینگ و نصب نهایی: پس از آماده شدن ونیرها، دندانپزشک آنها را با استفاده از سیمان مخصوص دندانپزشکی با قدرت بالا بر روی سطح دندان چسبانده و با استفاده از نور خاص (لایت کیور) تثبیت میکند.
۴. نگهداری و طول عمر
- بهداشت: مراقبت از ونیرها دقیقاً مانند دندانهای طبیعی است: مسواک زدن دوبار در روز و استفاده از نخ دندان.
- تغذیه: از جویدن غذاهای بسیار سفت یا شکستن اشیاء با دندانهای ونیر شده خودداری کنید.
- عادات: اگر عادت دندان قروچه یا فشار دادن دندانها (براکسیسم) دارید، برای جلوگیری از شکستن ونیر، ممکن است نیاز به استفاده از نایت گارد (محافظ شبانه) داشته باشید.
